Zapomniane ikony motoryzacji: Jaguar XJS

Jaguar XJS to coupe starające się kontynuować kult legendarnego E-Type. Nie miał bezpośredniego poprzednika ani następcy, choć aspiracje do przełomowego protoplasty oraz niesamowita charyzma postawiły go w gronie docenianych, niestety nieco zapomnianych dziś aut.

Jaguar XJS (1975-1996)

Szlachetne korzenie

Jaguar XJSJaguar XJS to bez wątpienia piękne auto. Gdyby jednak postawić obok siebie starszego E-Type (lata 1961-1975) oraz opisywane, nowsze coupe, bez wątpienia zdecydowana większość z was wybrałaby tego pierwszego. Powody są prozaiczne – nienaganna sylwetka, przełomowa linia i powiew prawdziwej „brytyjskości”. Czy XJS’owi czegoś brakuje? To przecież równie (jeśli nie bardziej) rozłożyste GT o wysublimowanych proporcjach, z niczym nie zaburzoną sylwetką oraz rewelacyjnymi silnikami. Otóż to – niesamowitym E-Type, Brytyjczycy sami sobie postawili poprzeczkę wyjątkowo wysoko. Może to był też powód, dla którego w wielu źródłach o „quasi-poprzedniku” nawet się nie wspomina.

Tendencję do wszędobylskiego wywyższania E-Type’a nad XJS widać również w dzisiejszych cenach tych przepięknych aut. Nowszy samochód w przyzwoitym stanie często kosztuje połowę tego, co Jaguar z lat 60. w przeciętnej bazie do remontu. Inżynierowie przewidzieli jednak, że przyćmić blask legendy nowym autem to zadanie niemal niewykonalne, dlatego XJS broni się czym innym.

Zbudowane w liczbie 115 tysięcy egzemplarzy auto produkowano aż przez 21 lat. Konstrukcja samochodu została oparta na średnio urodziwej limuzynie XJ. Połowa lat 70. nie sprzyjała nowym autom o potężnych jednostkach napędowych – kryzys paliwowy trwał w najlepsze. Nowemu autu nie pomagała także nowa, kontrowersyjna stylistyka (w szczególności chodziło o „łuki przyporowe”, pełniące niejako rolę słupka C) oraz zaporowa wręcz cena, która w momencie premiery przekraczała dwukrotność wartości nowego E-Type.

Typ nadwozia: coupe
Wymiary: 4869 x 1793 x 1214 mm
Rozstaw osi: 2591 mm
Masa własna: 1765 kg

 

Jaguar XJS – z wierzchu nowość, pod spodem dziedzictwo

Jaguar XJSNowe samonośne nadwozie w znacznym stopniu przykrywało mechanikę ostatniej, trzeciej serii Jaguara E-Type. Nie chodzi tu tylko o 5.3-litrowy silnik V12 sprzęgnięty z 3-biegową przekładnią automatyczną Borg Warner 12 (od 1977 roku – GM400). XJS przejął nawet nietypowe tylne zawieszenie, oparte na czterech sprężynach i amortyzatorach.

Najznamienitszą różnicą, szczególnie dla znających mechanikę E-Type’a, okazało się wyposażenie nowego Jaguara w elektroniczny wtrysk paliwa. Prostsza w serwisowaniu jednostka pozwalała także zaoszczędzić sporo benzyny oraz nadać nowemu silnikowi nieco więcej wigoru. Było to całkiem niezłe osiągnięcie, jeśli ponownie wspomnieć o fakcie przejęcia motoru z dotychczasowego modelu oraz masie własnej wyższej o ćwierć tony.

Dostosowywanie się do rynku

Konkurencja z Astonem Martinem i Maserati

Jaguar XJSMimo tego, iż Jaguar od lat miał wypracowaną opinię wśród właścicieli, przy „zdjęciu” legendy z linii produkcyjnej, musiał zacząć zwracać większą uwagę na auta konkurencji. Do tej pory było to zbędne – Brytyjczycy (choć nie tylko) byli przywiązani do klimatycznego E-Type i nawet fakt niepełnego dopracowania auta oraz licznych bolączek nie pozwalał przyćmić blasku tej narodowej dumy. Końcówka lat 70. przyniosła jednak wiele ciekawych i konkurencyjnych samochodów dla XJS.

Podczas rozpoczęcia sprzedaży, nowy model musiał liczyć się z dość mocnym gronem segmentu sportowo-luksusowych coupe. Rodzimy rynek oferował Astona Martina V8, Niemcy Mercedesa W107 450 SLC, a Włosi chociażby Ferrari 365 GT4 2+2, czy Maserati Bora.

Jaguar, nad zdecydowaną większością z nich miał przewagę w postaci wyższej liczby cylindrów. Do lat 80. model ten oferowany był wyłącznie z silnikami V12. Co prawda były mocno paliwożerne, ale odwdzięczały się dużą mocą i potężnym momentem obrotowym pozwalającym na błyskawiczne przyśpieszenia.

As w rękawie XJS’a to także rewelacyjne prowadzenie. Mimo ciężkiego motoru o pojemności 5.3 litra na przedniej osi, samochód płynnie reagował na ruchy kierownicą i pozwalał bezpiecznie wytracać prędkość dzięki wydajnemu układowi hamulcowemu.

Jaguar XJSAuta z widlastymi 12-tkami pod maską początkowo miały 285 KM, aby w 1981 roku, po poprawieniu efektywności jednostki osiągnąć 298 KM i stać się najszybszym samochodem seryjnym wyposażonym w automatyczną skrzynię biegów. W wewnętrznej nomenklaturze Jaguara, wzmocnione o 13 koni mechanicznych auta produkowane do 1991 roku nazywano HE (od High Efficiency – wysoka wydajność) i umownie nazywano je drugą serią. W 1991 roku XJS przeszedł niewielki lifting oparty głównie na powiększeniu tylnych bocznych okien, grilla oraz tylnych kloszy lamp (na poziome). Auto z silnikiem 5.3 było produkowane jeszcze przez 2 lata, kiedy to motor zastąpiono 6-litrową jednostką o mocy 308 KM i dokonano modyfikacji zderzaków (na większe, „bezpieczniejsze”).

Równolegle Brytyjczycy produkowali „grzeczniejsze koty”, czyli XJS’y z V6-tkami pod maską. Po raz pierwszy auto takie pojawiło się w 1983 roku i było napędzane silnikiem o pojemności 3.6 litra i mocy 225 KM z ręczną 5-biegową lub opcjonalną od 1987 roku, automatyczną skrzynią biegów. Motor ten, w 1991 roku został zwiększony do 4-litrów, a od 1994 moc wzrosła do 241 koni mechanicznych. Samochód w takiej specyfikacji został w produkcji do kresu istnienia linii montażowej modelu XJS.

SILNIKI JAGUARA XJS

POJEMNOŚĆ    NAPĘD    MOC        V MAX         MOM. OBR.   0-100
3590                     tylny       225 KM   227 km/h    377 Nm             7,5
5343                     tylny      296 KM    245 km/h    430 Nm             6,6
5993                     tylny      308 KM    250 km/h    450 Nm             6,5

 

Namacalny powiew luksusu

Odmiana bez dachu

Jaguar XJSW 1983 r. do produkcji wprowadzono odkrytą wersję nazwaną XJS-C. Celowo nie nazywa się go „cabriolet”, bowiem autu bliżej było do tradycyjnej targi, na rzecz elementów nośnych, które pozostawały na swoim miejscu. Dopiero 3 lata później, zewnętrzna firma Hess & Eisenhardt z USA w porozumieniu z Jaguarem zaczęła montować pełnoprawne kabriolety, które dla odróżnienia od „firmowej” wersji, nazywane były XJS Convertible. Jest to dziś jeden z bardziej poszukiwanych wozów. Na fakt ten wpływa perfekcja techniczna mechanizmu chowania materiałowego dachu za tylnymi fotelami oraz to, iż przez 2 lata produkcji powstało zaledwie 838 sztuk odmiany Convertible. Dyskomfort obecności podwykonawcy niejako zmusił Jaguara do stworzenia własnego XJS Convertible, który z początkiem 1988 roku był dostępny w sieci sprzedażowej. Dwumiejscowe auto w 1993 roku zostało zastąpione odmianą 2+2.

Luksus mniejszy, luksus większy

XJS autem kolekcjonerskim

Jaguar XJSW zależności od tego, jaką wersję XJS uda nam się kupić, możemy być pewni, że na ulicy nie pozostaniemy obojętni wzrokowi przechodniów i innych kierowców. Najbardziej poszukiwanymi odmianami są prawdopodobnie rzadkie XJR-S, stworzone za sprawą Jaguara i firmy TWR (Tom Walkinshaw Racing). Powstało 1120 takich aut na przestrzeni lat 1988-1993. Montowano seryjne silniki 5.3 V12 lub zmodernizowane 6-litrowe jednostki, które maksymalnie osiągały nawet 338 KM pod koniec produkcji i pozwalały pędzić ponad 260 km/h. Dodatkowo najrzadszymi z nich były wersje Convertible, których powstało zaledwie 50. Wśród zapaleńców marki poszukiwane są także auta z limitowanej serii Celebration z 1995 roku, wydanej z okazji 60-lecia istnienia firmy i 20-lecia modelu.

Jaguar XJSBolączką XJS’ów jest przede wszystkim szwankująca elektronika. Kupując „zdrowy” egzemplarz nie pozostaje nic innego, jak cieszyć się klimatem oraz bogatym wyposażeniem. Wewnątrz XJS znajdziemy przede wszystkim skórzaną tapicerkę w połączeniu z klasycznym drewnem. O zaawansowaniu konstrukcji samochodu niech świadczy fakt, że w tym modelu Jaguara niemal widokiem powszednim była pełna elektryka szyb i lusterek, klimatyzacja, czy układ ABS. Tak luksusowe auto w połączeniu ze znakomitą dynamiką zdaje się być typowym przykładem udanego GT. Tę drugą wartość docenili także ludzie Jaguara zajmujący się sportem (wspomniana firma TWR), którzy przygotowywali odelżone i wzmacniane mechanicznie XJS do 24-godzinnych wyścigów Le Mans czy startów w słynnym Cannonball Run.

XJS w 1996 roku został zastąpiony przez model XK8 – auto niezmiernie nowoczesne i równie przełomowe co opisywany samochód względem E-Type’a.


Podobne wpisy:

Dołącz do nas na Facebooku i bądź na bieżąco!